همه چیز راجع به مدفوع نوزاد
محتویات مدفوع نوزاد شما تبدیل به وسواس جدید شما خواهد شد. اما چطور بفهمیم همه چیز نرمال است یا نه؟
وقتی که من باردار بودم، همسرم و من قسم خوردیم که هرگز راجع به مدفوع حرف نزنیم. مثل خیلی از تصمیمات خوب دیگه، این یکی هم خیلی زود فراموش شد. ۳ سال بعد با ۲ فرزند، صادقته میتونم بگم بیشتر از اینکه راجع به فیلم و کتاب و سیاست حرف بزنیم، در مورد اجابت مزاج دخترم حرف میزنیم.
جهت اطمینان خاطر، به گفته کارشناسان ما به طور عجیبی وسواسی نیستیم. در کل، بیشتر ما با این ایده – احتمالا از مادرانمون – که اجابت مزاج منظم نشانگر بدن سالم است بزرگ شده ایم. به نظر میاد حق با مادر بود. برای مادران شیرده که نمیتوانند میزان شیری که نوزادشان میخورد را اندازه بگیرند، مدفوع نوزاد تنها راه است. دکتر آری براون، متخصص اطفال و یکی از نویسندگان کتاب نوزاد ۴۱۱: جواب های واضح و توصیه های هوشمندانه برای نوزاد شما در سال اول میگوید:” بچه هر چیزی را که میخورد پس میدهد”.
اما دلیل بهتری برای وسواس داشتن در مورد مدفوع نوزادتان وجود دارد: اگر در مورد نوزاد تازه کار هستید، رنگ، بافت و دفعات میتواند خیلی چیزها را برای شما آشکار سازد. قرار است که ساعتها صرف نگاه کردن به آن و تمیز کردنش بپردازید، پس بهتر است با آن پی ببریم چه چیزی طبیعی و چه چیزی غیرطبیعی است.
بررسی محتویات پوشک
سورپرایزها با اولین تعویض پوشک شروع میشوند. وقتی شما آن پوشک بامزه نوزادتان را باز میکنید، با چیزی که شبیه قیر سبز-مشکی چسبناک است روبرو میشوید. این اولین اجابت مزاج نوزادتان است که به مکونیوم معروف است که ترکیبی از مایع آمنیوتیک، زردآب و ترواشات غدد روده ای است.
این حالت در ۲۴ ساعت اولیه میگذرد و طی چند روز آینده، مدفوع اصلی از راه میرسد. دکتر براون هشدار میدهد:” اصلا انتظار نداشته باشید که مدفوع نوزاد شما مثل مدفوع خودتان باشد.اگر شما شیر میدهید، دانه دانه و شبیه خردل خواهد بود، و اگر به او شیشه شیر میدهید، انتظار خمیری سبز رنگ داشته باشید”.
هرگونه تغییری در رنگ های زرد، سبز و قهوه ای نرمال است. دکتر نانسی پیتمان، متخصص اطفال و بیماری های ریوی گوارشی و استادیار دانشگاه نیویورک میگوید:” تنها رنگ های سیاه و قرمز نیاز به مراجعه به دکتر دارند. که میتوانند نشانگر خونریزی در دستگاه گوارشی باشند. رنگ سفید هم نشان دهنده مشکل کبدی و یا سوءتغذیه میباشد”. از آنجایی که رژیم نوزاد شما کاملا مایعات است، مدفوع نوزاد نرم وخمیری نرمال است.
برای اغلب والدین جدید، دفعات مدفوع نوزاد یکی دیگر از جنبه های وسواس است. من به خاطر می آورم که روزی سعی داشتم یکی از دوستانم را آرام کنم که نگران مدفوع نکردن نوزادش به مدت ۴ روز بود. از آنطرف، دختر خودم طی چند ماه ابتدایی، هر ساعت پوشکش باید عوض میشد. هر دو کاملا نرمال است. دکتر پیتمان میگوید:” برای نوزادی که از سینه شیر میخورد، هفته ای یک بار اجابت مزاج نرمال است. همچنین در این حالت، اجابت مزاج بعد از هر بار شیر خوردن نیز نرمال است”.
نوزادانی که از شیشه شیر میخورند، میانگینی بین یک الی چهار بار در روز را دارند. دکترها میگویند مهمترین چیزی که باید بررسی شود غلظت مدفوع است نه دفعات آن. اگر نوزاد شما احساس ناراحتی میکند و در پوشکش چیزی کلفت تر از خمیر دندان، یا شبیه تیله میبینید، احتمالا نوزادتان یبوست دارد.
این مشکل چندین دلیل دارد. در نوزادان زیر ۴ ماه، معمولا به این خاطر است که احتمالا به اندازه کافی مایعات دریافت نمیکند. پس سعی کنید او را به خوردن شیر سینه بیشتر یا شیر خشک تشویق کنید. بعضی از دکترها آب قند را توصیه میکنند چون مواد شیرین میتوانند مدفوع را نرم کنند.
در کودکان نوپا، دلیل یبوست میتواند تغییر طبع غذایی شان باشد. دکتر شما ممکن است چند قاشق چای خوری آب آلو سیاه را توصیه کند. اگر او بی فایده زور میزند، دکتر براون توصیه میکند که از دماسنج مقعدی برای یک دقیقه استفاده کنید که باعث حرکت مدفوع میشود. متخصصین اطفال شاید استفاده از شیاف را نیز توصیه کنند.
از آنسو، اگر مدفوع نوزاد نازک، آبکی و یا خلطی شد و دفعات تکرار آن از همیشه بیشتر شد، احتمالا نوزاد اسهال دارد. دلیل آن میتواند آنتی بیوتیک ها، آب میوه بیش از حد، آلرژی به شیر( که خیلی نادر است)،مشکلات گوارشی یا بیماری مسری باشند که منجر به اسهال و استفراغ میشوند.
اگر نوزاد شما مدفوع شلی دارد، دکتر پیتمان میگوید:” خیلی مهم است که آب بدن نوزاد را با شیر مادر، شیر خشک و یا محلول های الکترولیت بالا نگه داریم. اما اگر نشنه ای از کاهش آب بدن مثل لبهای خشک، چشمهای تو رفته یا نقطه نرم وسط سر بچه تو رفته دیدید، فورا با دکتر خود تماس بگیرید.
تغییر دهندگان جامد
زمانی که کودک شما شروع به خوردن غذاهای جامد میکند ( بین ۴ الی ۶ ماهگی)، مدفوع و زمان بندی مدفوعش تغییر میکند. تکرار دفعات کمتر میشود و مدفوع کلفت تر میشود.
چون اولین غذای نوزاد برنج تقویت شده با آهن است، شاید کمی یبوست ببینید. برنج و آهن برای تقویا بسیار مغذی هستند. اگر اینطور است، میتوانید از بلغور نوزاد تقویت شده با آهن استفاده کنید و یا حجم برنج دریافتی اش را به همراه پوره آلو سیاه به یکبار در روز محدود کنید.
اما غلطت و دفعات تنها سورپرایز های پوشک نیستند. دوروتی کلایمن از نیویورک میگوید: یک روز که پوشک دختر ۸ ماهه ام را باز کردم شوکه شدم. مدفوع ساشا نوارهایی به رنگ نارنجی، سبز و آبی مثل یک شال گردن داشت”.
“باید میترسیدم، اما یادم آمد که او شب قبل سیب زمینی شیرین، نخود و کمی زغال اخته له شده خورده بود”. زمانی که کودکان شروع به خوردن غذاهای جامد میکنند، مدفوع رنگارنگ کاملا طبیعی است و نباید بترسید. اگر فرزند شما علاقه شدیدی به ماست Blue Clue دارد، حتی منتظر چیزهای عجیب و غریب تری هم باشید.
یک شوک بزرگتر حتی زمانی است که به او ذرت داده اید و آن را چند ساعت بعد به همان شکل تحویل در پوشکش میگیرید. دکتر پیتمان میگوید: ” بعضی غذاها همانطور هضم نشده خارج میشوند. این امری طبیعی است چون کودکان غذا را به خوبی نمیجوند و دوست دارند پروسه هضم غذا را سریعتر انجام دهند”.
در تولد یک سالگی نوزادتان، زمانی که غذاهای جامد بیشتری میخورد، مدفوع مجدد شکلش تغییر میکند. ممکن است متوجه شوید که بو، رنگ و بافت مدفوع در طول روز بسته به چیزهایی که خورده تغییر میکند. دکتر براون میگوید:”در کل، قهوای تر و ضخیم تر و بیشتر شبیه به مدفوع یک بزرگسال میشود”.
یک هشدار: الان که کودک نوپای شما به دفعات نوزادی اش مدفوع نمیکند، شما احتمالا کمتر پوشکش را عوض میکنید. این برای خودتان خوب است، اما برای باسن کودکتان نه! در معرض یک پوشک خیس همراه با مدفوع پر از باکتری برای مدت طولانی بودن میتواند باعث عرق سوز شدن و جوشهای قرمز شود. دکتر براون میگوید:” این خوب است که پوشک را بعد از وعده های غذایی یا قبل از خواب روزانه و یا خواب شب عوض کنیم تا از خیسی مزمن جلوگیری کنیم”.
توالت یا میدان مبارزه؟
صبر کنید – دوران نوپایی کودک چند سورپرایز دیگه مدفوع را با خود دارد که بعضی هایشان مثبت هستند. از آنجایی که بچه ها نسبت به بدنشان آگاهتر شده اند، کم کم عادت میکنند که نیاز به دستشویی رفتن دارند.
یک کودکی که با خیالی راحت هنگام بازی در پوشک خود مدفوع میکرد، برای مدفوع کردن، شروع به پنهان شدن در گوشه ای میکند. یک بچه دیگر ممکن است به شما بگوید که مدفوع کرده و بخواهد که آنرا عوض کنید. علاقه اش برای گوشه خلوت و پوشک تازه میتوانند علایم اولیه این باشند که کودک برای آموزش رفتن به دستشویی آماده است.
اما وقتی زمان آموزش نشستن بر روی دستشویی میرسد، کودک شاید به مدفوع متفاوت تر از ادرارش رفتار کند. خیلی از بچه ها کنترل شماره ۱ را سریعتر از شماره ۲ یاد میگیرند. شما میتوانید با نشانه های اجابت مزاج مثل مچاله کردن صورت خود یا قرمز شدن صورتش به کودک کمک کنید و اجازه دهید راحت کارش را بکند. نهایتا خودش راهش را میفهمد.
یک تغییر بزرگ دیگر زمانی است که مدفوع کردن از یک عمل فیزیکی به مبارزه ای احساسی تبدیل میشود. وقتی دخترم دو سال و نیمه شد، ما فهمیدیم که چند روز بدون مدفوع کردن و با مچاله کردن صورتش از درد سپری میکند.
یک متخصص گوارش اطفال توضیح میدهد که نگه داشتن مدفوع برای کودکان خیلی شایع است. دکتر دونالدسون میگوید:” بعضی بچه ها با خوردن میجنگند و بعضی با مدفوع کردن”.
مشکل این است که زمانی که کودک شما آن را برای مدتی نگه میدارد، دچار اثر گلوله برفی میشود. دکتر پیتمان میگوید:” روده بزرگ از مدفوع آب جذب میکند و هرچه کودک مدفوعش را بیشتر نگه دارد، مدوفوع سخت تر و کلفت تر میشود و کودک بخاطر دردناک بودنش از رفتن به دستشویی میترسد.
به این چرخه با افزودن فیبر به رژیم غذایی کودکتان پایان دهید. دکتر دونالدسون میگوید:”یک برنامه منظم دستشویی رفتن هم کمک میکند. کودکتان را در یک زمان ثابت هر روز بر روی صندلی مخصوص توالتش بنشانید. نهایتا خودش میفهمد که چه اتفاقی باید بیفتد. و بخاطر توصیه های خوب و فیبر زیاد، جنگ مدفوع در خانواده من به پایان رسید. فقط یک مشکل وجود دارد: من و همسرم الان راجع به چه چیز دیگری صحبت کنیم؟