آلرژی غذایی نوزاد و کودک!

کودکان مبتلا به آلرژی غذایی

داشتن حالت تهوع، بثورات جلدی، یا عدم افزایش وزن ممکن است نشانه‌هایی دال بر این باشند که کودک شما نمی‌تواند مواد غذایی را تحمل کند یا اینکه به مواد غذایی آلرژي  دارد.

علائم نشان‌دهنده آلرژی غذایی نوزاد و کودک

تقریباً از زمانی که ایتن به دنیا آمد، بدنش پوشیده از لکه‌های قرمزی بود که نشان می‌داد او به حساسیت پوستی دچار شده است. ایتن آنقدر تنش را می‌خاراند که خون می‌افتاد. هنگامی که مادر ایتن در سه ماهگی برای اولین بار به او شیر خشک داد، او به شدت به استفراغ کردن افتاد و به سختی نفس می‌کشید. معلوم شد که ایتن به شیر گاو آلرژی دارد ــ که به مقدار خیلی اندک می‌تواند در شیر مادر وجود داشته باشد و عنصر اصلی اکثر شیر خشک‌های موجود در بازار است. پس ازاینکه دکتر ایتن برای او شیر خشک ضد آلرژی بسیار تجویز کرد، علائم آلرژی او به تدریج شروع به ناپدید شدن کرد. با اینکه مورد ایتن بسیار شدید بود، غیرمعمول نیست که نوزادان به آنچه می‌خورند واکنش شدید نشان دهند (یا آنچه شما می‌خورید، اگر به او شیر می‌دهید). به گفته دکتر اوکیف، بنیانگذار و سردبیر ارشد سایت pediatricsnow.com در واقع، مسائل مربوط به دستگاه گوارش از جمله نگرانی‌هایی هستند که اکثر والدین جدید آنها را دارند.

بیشترین مقصر آلرژی غذایی نوزاد و کودک

اگر کودک شما بعد از خوردن غذاهای خاصی دچار مشکلات دستگاه گوارش می‌شود (گاز، نفخ، اسهال، دل درد، یا استفراغ) ممکن است دستگاه گوارش او نسبت به مواد غذایی تحمل نداشته باشد. دکتر اوکیف می‌گوید که همه اینها بدین معنی است که دستگاه گوارش کودک نمی‌تواند مواد غذایی را به‌راحتی تحمل کند. ۱۵ درصد کودکان زیر ۱۲ ماه دارای چنین مشکلی هستند اما شدت این مشکل می‌تواند متنوع باشد. برخی از کودکان با مصرف مقدار زیادی غذا به این مشکلات دچار می‌شوند در حالی که در عده دیگری مقدار بسیار کمی غذا می‌تواند واکنش شدیدی در بدن آنها پدید بیاورد. گاهی‌اوقات عدم تحمل غذا فقط چند روز به طول می‌انجامد، در سایر موارد ممکن است مشکل ادامه پیدا کند.

شیر گاو

شیر گاو به احتمال زیاد مشکل‌دار ترین ماده غذایی است. تا ۷ درصد نوزادان برای هضم پروتئین موجود در شیر گاو مشکل دارند. بسیاری از والدین به‌دلیل همین عدم تحمل لاکتوز در کودکشان، دچار سردرگمی می‌شوند ــ عدم توانایی در هضم پروتئین شیر، لاکتوز، که در بچه‌های بزرگتر و بزرگسالان رایج است. اما این شرایط به ندرت در نوزادان اتفاق می‌افتد ــ این مشکل گاهی اوقات به‌طور موقت پس از یک ویروس معده بروز پیدا می‌کند و سریعاً نیز خوب می‌شود.

اگر کودک شما مشکل معده دارد یا پس از غذا خوردن شروع به بی‌قراری می‌کند، به متخصص اطفال مراجعه کنید. او به شما می‌گوید که آیا کودکتان عدم تحمل مواد غذایی دارد یا جریان چیز دیگری است. دکتر اوکیف می‌گوید: «من مسائل بسیاری را درنظر می‌گیرم. هنگامی که کودکتان شیر خشک نمی‌خورد، حتماً شیر خشک را به‌خوبی و براساس نسبت ذکر شده با آب مخلوط نشده است. در نوزادی که با شیر مادر تغذیه می‌کند، به رژیم غذایی مادر نگاه می‌کنیم تا مشخص شود که آیا او در غذایش از چیزی استفاده کرده که باعث تولید گاز بیش از حد شده باشد. تغذیه بیش از حد نیز می‌تواند علائم مشابهی را ایجاد کند».

شروع مواد غذایی جامد

هنگامی که کودک شما شروع به خوردن مواد غذایی جامد می‌کند، ممکن است عدم تحمل سایر مواد غذایی پدیدار شود. بعضی از کودکان  در هضم گلوتن، و پروتئین موجود در گندم و جو دارای مشکل هستند. به گفته دکتر کلارا دیویس، پزشک متخصص آلرژی اطفال و ایمونولوژیست بیمارستان کودکان در هوستون، شما نمی‌توانید این مشکل را تا قبل از ۶ تا ۹ماهگی که کودک غلات بیشتری مصرف می‌کند، تشخیص دهید (بیماری سلیاک، یک بیماری جدی که مربوط به حساسیت به گلوتن است، معمولاً تا مدت‌ها بعد خود را نشان نمی‌دهد). این مسئله نادر است اما بعضی از کودکان دچار عدم تحمل به فروکتوز (قند میوه) و ساکاروز (قند) هستند.

چگونه مشکل را مشخص کنیم؟

پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد که یکی یکی غذاها را حذف کنید تا مشخص شود که مشکل کار کجاست. به گفته دکتر برایان وارتابدیان، متخصص گوارش اطفال «اگر والدین کودک بگویند که پس از اینکه به او کدو می‌دهند دچار گاز معده می‌شود و دل درد می‌گیرد، به آنها می‌گویم که دوباره ۸ هفته بعد به او کدو بدهید. معمولاً مشکل خود به خود حذف می‌شود».

مسائل جدی‌تر

در حدود ۶ درصد نوزادان به تمام مواد غذایی آلرژی کامل دارند. این بدین معنی است که هنگامی که به نوزاد یک غذای خاص داده می‌شود، سیستم ایمنی بدن او دچار واکنش شدید شده و آنتی‌بادی‌های آلرژی تولید می‌کند که به تشخیص مواد غذایی می‌پردازند. هنگامی که او دوباره غذا می‌خورد، سریعاً دچار علائمی مانند خارش، بثورات جلدی، استفراغ، اسهال یا مشکلات تنفسی می‌شود. غذاهایی که اغلب باعث واکنش‌های آلرژیک در بدن کودکان می‌شوند عبارتند از: شیر گاو، تخم‌مرغ، آجیل، بادام زمینی، گندم، سویا، ماهی و صدف. اصلاً مهم نیست اگر کودک دو ماهه شما هرگز طعم بادام زمینی را نچشیده است: اگر برای ناهار ساندویچ کره بادام زمینی دارید، او می‌تواند از طریق شیر مادر آن را دریافت کند و دچار آلرژی شود.

نشانه های آلرژی آلرژی غذایی نوزاد و کودک

یکی از اولین نشانه‌های آلرژی می‌تواند اگزمای پوستی، خارش و بثورات جلدی باشد. برطبق تحقیق انجام شده توسط دکتر هیوز سمپسون، مدیر مؤسسه آلرژی‌های غذایی در بیمارستان مونت‌سینای در نیویورک، در واقع، تا ۴۰ درصد کودکان با اگزمای متوسط تا شدید دارای آلرژی به مواد غذایی هستند. سایر علائم دیگر: استفراغ، آبریزش بینی، بی‌قراری و گریه کردن بعد از غذا خوردن، اسهال و عدم افزایش وزن. وجود خون در پوشک می‌تواند نشانه کولیت آلرژیک باشد، یک نوع آلرژی به شیر که باعث تحریک روده بزرگ می‌شود. جدی‌ترین واکنش آلرژیک بدن، آنافیلاکسی است که یک واکنش بالقوه کشنده است که باعث شوک می‌شود. دکتر اوکیف می‌گوید: «اگر کودکتان مشکل تنفسی داشت، یا زبانش متورم شده بود، برافروخته شده بود و به خس خس افتاده بود، او را به بیمارستان نبرید، بلکه سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.

اجتناب از آلرژی غذایی نوزاد و کودک

پزشک‌ها برای تشخیص ماده آلرژی زا دو راه‌حل دارند. پزشک ممکن است یکی از مواد موجود در رژیم غذایی کودک یا غذای خود شما را ــ در صورتی که به او شیر می‌دهید ــ حذف کند تا ماده غذایی آلرژی زا مشخص شود. برخی از پزشکان نیز انجام تست پوستی را تجویز می‌کنند. در این تست عصاره پروتئین مواد غذایی به زیر پوست کودک تزریق می‌شوند تا مشخص شود که کدام پروتئین باعث قرمزی پوست و خارش در کودک می‌شود.

اگر مشخص شود که کودک شما که شیر مادر می‌خورد دچار آلرژی غذایی شده است، باید هر ماده غذایی را که باعث این آلرژی شده است را از رژیم غذایی خود حذف کنید. پزشکان معمولاً برای کودکانی که شیر خشک می‌خورند، شیر خشک‌های ضد حساسیت تجویز می‌کنند. این شیر خشک ها گران قیمت هستند اما اگر بیمه باشید می‌توانید هزینه آنها را از بیمه بگیرید. فقط به یاد داشته باشید که با اینکه آلرژی به مواد غذایی ممکن است نگران‌کننده باشد، لزوماً مدت زمان زیادی به طول نمی‌انجامند. بسیاری از کودکان در سن ۵ سالگی دیگر دچار به این نوع آلرژی نمی‌شوند.

در خانواده

پزشکان کاملاً نمی‌دانند که چرا بعضی از کودکان دچار آلرژی غذایی می‌شوند و عده ای دیگر نمی‌شوند. با این حال، آنها می‌دانند که اگر والدین یا خواهر و برادر آن کودک دچار آلرژی  باشند ( به مواد غذایی، گرد و غبار یا حیوانات) آن کودک نیز در معرض خطر بالاتری قرار دارد (معمولاً کودکان تا سن ۲ یا ۳ سالگی به هوا و گرد و غبار حساسیت نشان نمی‌دهند).  متخصصان بر این عقیده هستند که اگر در یک خانواده سابقه آلرژی وجود دارد، با حذف مواد آلرژی‌زا از رژیم غذایی مادر می‌توان از بروز آن در کودک جلوگیری کرد یا اینکه می‌توان تا ۲ یا ۳ سالگی صبر کرد و بعد از این زمان، غذاهایی که ممکن است در کودک حساسیت‌زا شوند را وارد رژیم غذایی او نمود. در حال حاضر، آکادمی تخصصی اطفال در آمریکا می‌گوید که شواهد کافی برای حمایت از این روش وجود ندارد و تحقیقاتی در دست انجام است که تا مشخص شود آیا گنجاندن مواد غذایی آلرژی زا در رژیم غذایی کودک در دوران اولیه تولد می‌تواند از بروز آلرژی در آنها جلوگیری کند یا خیر.